“နာတာရှည်အာသီးရောင်ခြင်း (Chronic tonsilitis)”
အာသီးရောင်ခြင်းသည် ရက်ရှည်ဖြစ်နေလျှင် ( ယေဘုယျအားဖြင့်၂ ပတ် ) ကျော်လာလျှင် chronic tonsillitis ဟု သတ်မှတ်ပါသည်။
ဖြစ်စေသော အကြောင်းအရင်းများ
– cytomegalovirus, herpes simplex, Epstein-Barr ကဲ့သို့သော ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများ
– Streptococcus ဘက်တီးရီးယားပိုးများကြောင့် အာသီးရောင်တတ်ပါသည်။
ကလေးများတွင် ပိုဖြစ်တတ်သော်လည်း အသက် (၂) နှစ်အောက် ကလေးများတွင် ဖြစ်လေ့မရှိပါ။
– ပဋိဇီဝဆေး ( ပိုးသတ်ဆေး) များကိုခံနိုင်ရည်ရှိသော bacteria များ (သို့မဟုတ်) ကိုယ်ခံအားနည်း နေသူများတွင် ရက်ရှည် အာသီးရောင်ခြင်း ဖြစ်တတ်ပါသည်။
–ဓာတ်ရောင်ခြည် (radiation) ထိတွေ့မှုသည်လည်း ရက်ရှည် အာသီးရောင်ခြင်းအန္တရာယ်ကို ဖြစ်စေပါသည်။
ရောဂါလက္ခဏာများ
– လည်ချောင်းနာခြင်း
– ဖျားခြင်း
– အာသီးများ ရောင်ရမ်းပြီး ကြီးလာခြင်း
– မြိုချရ ခက်ခြင်း
– ခံတွင်းအနံ့ ဆိုးခြင်း
( ခံတွင်းအိတ်များထဲတွင် အစာအကြွင်းအကျန်များ ကျန်ရစ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် )
– လည်ချောင်းတစ်ဝိုက်ရှိ ပြန်ရည်ကျိတ်များ ကြီးလာပြီး နာကျင်ခြင်း
ပုံမှန် အာသီးရောင်ခြင်းသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ၃ ရက်မှ ၂ ပတ်အတွင်း ကြာတတ်ပီး ရက်ရှည် အာသီးရောင်ခြင်းသည် ရက်ပေါင်းများစွာ ရောဂါဝေဒနာများကို ခံစားရပါသည်။
နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ
– အာသီးတဝိုက်တွင် ပြည်တည်နာ ဖြစ်ခြင်း ( peritonsillar abscess)
– နားကိုက်ခြင်း
– အသက်ရှူရခက်ခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်ပါသည်။
Treatment (ကုသမှု)
Bacteria ကြောင့်ဖြစ်လျှင် ပိုးသတ်ဆေး (antibiotics) သောက်ရပါမည်။
ဆေးသောက်သည့်အခါမှာလည်း ဆေးပတ်လည်အောင် သောက်ဖို့လိုအပ်ပါသည်။ Bacteria များသည် ဆေးကို ခံနိုင်ရည်ရှိတတ်သောကြောင့် ပထမအကြိမ် မသက်သာလျှင် ဆေးပြောင်းပေးဖို့ လိုအပ်ပါသည်။
နာကျင်မှုကို သက်သာစေရန်
– Tylenol (acetaminophen)
– Advil or Mortrin (ibuprofen)
– Throat lozenges ( ငုံဆေး)
– Throat spray ( ဖျန်းဆေး) များအပြင် ရေများများသောက်ဖို့ လိုအပ်ပါသည်။
Virusကြောင့် ဖြစ်လျှင် ပိုးသတ်ဆေး ( antibiotics )ကြောင့် မသက်သာနိုင်ပါ။ သင့်ကိုယ်ခံအားက virus များကို တိုက်ခိုက်ရပါသည်။
Tonsillectomy (အာသီးဖြတ်ခြင်း)
အောက်ပါ အခြေအနေများတွင် အာသီးဖြတ်ခြင်းကို အကြုံပြုကြပါသည်။
– တစ်နှစ်အတွင်း ၅ ကြိမ်မှ ၇ ကြိမ်ထိ အာသီးရောင်ခြင်း (recurrent tonsillitis )
– ဆေးသောက်ခြင်းဖြင့် မသက်သာခြင်း
– ရောဂါလက္ခဏာများ ပိုဆိုးလာခြင်း
– ရေရှည်အာသီးရောင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း
– အလုပ်ကိစ္စ၊ ကျောင်းကိစ္စများ ထိခိုက်လာခြင်း
အာသီးဖြတ်လိုက်ခြင်းသည် လည်ချောင်းနာခြင်းအကြိမ်အရေအတွက်နှင့် ပိုးသတ်ဆေးလိုအပ်ချက်များကို သိသိသာသာ လျော့နည်းစေပါသည်။ အာသီးရောင်ခြင်းသည် သင်၏ အလုပ်ကိစ္စ၊ ကျောင်းကိစ္စကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်နေလျှင် အာသီးဖြတ်လိုက်ခြင်းသည် လူမှုဘဝအရည်အသွေးကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေနိုင်ပါသည်။
အာသီးခွဲထုတ်ခြင်းကို ဆေးရုံများတွင် နာရီပိုင်းအတွင်း လုပ်ဆောင်နိုင်ပြီး ခွဲစိတ်ပြီး နာရီပိုင်းအတွင်း အိမ်ပြန်နိုင်ပါသည်။ ခွဲစိတ်ပြီး ၇ ရက်မှ ၁၀ ရက်အတွင်း ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာတတ်ပါသည်။
Reference 
https://www.verywellhealth.com/chronic-and-recurrent…
NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ
တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဉ်မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )
#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
#Tonsilitis#chronictonsilitis#အာသီးရောင်ခြင်း
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ
ထုတ်ဝေသည့်နေ့စွဲ -- ၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂
နောက်ဆုံးမွမ်းမံသည့်နေ့စွဲ --- ၇ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၂