ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော်၊ အမျိုးသားကျန်းမာရေးအစိုးရ၏ တာဝန်ပေးချက်အရ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနဲ့အဖွဲ့သည် ကြားကာလတစ်ရပ်ဖြစ်သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလမှ စက်တင်ဘာလအထိ (၆)လတာ ကာလအတွင်း ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများ လက်လှမ်းမီရရှိကြစေရန် ဦတည်မည့် ကျန်းမာရေးမဟာဗျူဟာ (အကျဉ်းချုပ်)ကို ရေးဆွဲခဲ့ကြသည်။ ယခုမဟာဗျူဟာအား ရေးဆွဲရာတွင် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပဋိညာဉ်ကို အခြေပြု၍ "အားလုံးလွှမ်းခြုံလက်လှမ်းမီသည့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု (Universal Health Coverage)" နှင့် "ဖယ်ဒရယ်ကျန်းမာရေးစနစ် (Federal Health System)" ၏ အတွေးအမြင်များ၊ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များအား လုပ်ငန်းလမ်းညွှန်များ (guiding principles) အဖြစ်ခံယူထားပါသည်။  

မဏ္ဏိုင် (၁) လူထုအခြပြုကျန်းမာရေးစနစ် - လူထုအခြေပြုကျန်းမာရေး စေတနာ့၀န်ထမ်းများသည် ရှေ့တန်းကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ပေးသူများဖြစ်ကြပါမည်။ ‌‌ဒေသအလိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် လူထု အခြေပြုဒေသန္တရစီမံ့ခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့များနှင့် ချိတ်ဆက်၍လည်းကောင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးရေး မဟာမိတ်များနှင့် ဒေသတွင်းရှိစေတနာရှင်များ ၏ အကူအညီအထောက်အပံ့များရယူ၍လည်းကောင်း၊ အ‌‌ခြေခံအကျဆုံး ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုများကို ဆောင်ရွက်သွားကြမည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့လုပ်ဆောင်နိုင်ရန်အောက်ခြေအဆင့်တွင် ကျန်းမာရေးကော်မတီများ/ ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြု အဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းထားကြရမည်ဖြစ်ပါသည်။  

မဏ္ဏိုင် (၂) ဦးဆောင်မှုနှင့် စီမံအုပ်ချုပ်မှု - အားလုံးလွှမ်းခြုံလက်လှမ်းမီသည့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုရရှိရေးကို ဖယ်ဒရယ် ကျန်းမာရေးစနစ် လုပ်နည်းလုပ်ဟန်များဖြင့် အကောင်အထည်ဖေါ်မည်ဖြစ်ရာ၊ ဗဟိုဦးစီးစနစ်ကို Decentralization ပုံစံဖြင့် ဖြေလျှော့ချမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကျန်းမာရေး ပြည်ထောင်စု၀န်ကြီးနှင့်အဖွဲ့သည်၊ ရည်မှန်းချက်များ ပေါက်ရောက် အောင်မြင်စေရန် တာ၀န်ယူ ပဲ့ကိုင်ပေးပါမည်။ နိုင်ငံတကာ ရန်ပုံငွေနှင့် ကျွမ်းကျင်မှု အထောက်အပံ့များရရှိစေရန် ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းခြင်းများလုပ်ဆောင်ပါမည်။ထို့ပြင်ကျန်းမာရေး၀န်ထမ်းများ၊ စစ်အာဏာရှင်များ၏လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံနေကြရသည့် အထောက်အထားများကို စုစည်း၍စစ်အာဏယရှင်များက တာ၀န်ခံစေရန် လုပ်ဆောင်သွားပါမည်။   

မဏ္ဏိုင် (၃) ကျန်းမာရေး၀န်ဆောင်မှုပေးခြင်း - ပုံမှန်ဆောင်ရွက်ပေးလျှက်ရှိသည့်မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများ (မိခင်ကလးနှင့်မွေးကင်းစကလေးကျန်းမာရေး၊ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးခြင်း၊အာဟာရဖွံ့ဖြိုးမှု၊အိပ်(ချ်)အိုင်ဗွီ၊တီဘီ၊ငှက်ဖျားစသည့်ကူးစက်ရောဂါများ၊မကူးစက်တတ်သည့်ရောဂါများ၊ကိုဗစ်(၁၉)ဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ကုသခြင်း၊စိတ်ကျန်းမာရေး၊ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်း)စသည်တို့သည်ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ရမည့်လုပ်ငန်းများဖြစ်ပါသည်။ လူနာညွှန်းပို့ခြင်းအားစနစ်တစ်ခုအဖြစ်ဖော်ဆောင်၍ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဤလုပ်ငန်းအားလုံးကိုအစိုးရဆေးရုံများ၊ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံများ၊တိုင်းရင်းသားကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းများ (Ethnic Health Organizations)၊အရပ်ဖက်အဖွဲ့အဆီးများနှင့်ချိတ်ဆက်လုပ်ဆောင်သွားရပါမည်။ Telehealth, e-health စသည့်ခေတ်မီဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာကွန်ရက်များကိုလည်းအသုံးပြုသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများပေးရာတွင်၊သာတူညီမျှဖြစ်စေမှု (equity) ပဋိပကမဖြစ်အောင်ဂရုစိုက်ခြင်း (conflict sensitivity)၊ဖယ်ဒရာယ်ဒီမိုကရေစီမူများဦးထိပ်ပန်ဆင်ခြင်းတို့ကိုအလေးထားလုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်သည်။   

မဏ္ဏိုင် (၄) ကျန်းမာရေးလူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် - အမိန့်အာဏာဖီဆန်ခြင်းလှုပ်ရှားမှု(CDM) လုပ်ဆောင်နေကြသည့်ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ၊အထွေထွေရောဂါကုဆရာဝန်များ၊ပုဂလိကဏကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ၊အစိုးရမဟုတ်သည့်အဖွဲ့အစည်းများ၊တိုင်းရင်းသားကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၊ရပ်ရွာလူထုအခြေပြုအဖွဲ့အစည်းများကစုပေါင်းညီညာစွာလူထုအကျိုးဖြည့်ဆီးပေးကြပါမည်။ ပြည်ပရိှကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများ၏ကျွမ်းကျင်မှု၊နည်းပညာပန်ုပိုးမှုများသည်လည်းအရေးကြီးသည့်အင်အားတစ်ရပ်အနေဖြင့်ပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ 

မဏ္ဏိုင် (၅) ကျန်းမာရေးသတင်းအချက်အလက်စနစ် - ခေတ်မီအိုင်တီနည်းပညာချိတ်ဆက်မှုများအသုံးပြု၍၊စီမံခန့်ခွဲမှုအထောက်အကူပြုသတင်းအချက်အလက်များရရှိနိုင်ရန်အတွက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ 

မဏ္ဏိုင် (၆) ဆေးဝါးပစ္စည်းနှင့်နည်းပညာများ - မြန်မာနိုင်ငံသည် ကိုဗစ် (၁၉ ) ဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ် ဆေးရရှိရန် အထူးလိုအပ်နေသေးသည့်အလျောက် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ နှင့် အခြားမိတ်ဖက်များ၏ ကူညီပံ့ပိုးမှုဖြင့် ၀ယ်ယူရရှိနိုင်ရန် စီစဉ်ရပါမည်။ ထို့ပြင်အခြားအရေးကြီးရောဂါကာကွယ်ဆေးများ၊ အိပ်(ခ်ျ ) အိုင်ဗွီ၊ တီဘီ၊ ငှက်ဖျားရောဂါစသည့် အရေးကြီးရောဂါကု ဆေးဝါးများအားစဉ်ဆက်မပြတ် ဆက်လက်ရရှိနိုင်ရန် ထိရောက်သည့် အစီအမံများ ရေးဆွဲဆောင်ရွက် သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။   

မဏ္ဏိုင် (၇) ကျန်းမာရေးဘဏ္ဍာ - ဖွံ့ဖြိုးမှုမိတ်ဖက်များအနေဖြင့် CDM ကျန်းမာရေးလုပ်သားများနှင့်ပုဂ္ဂလိကကျန်းမာရေး ၀ န်ဆောင်မှုပေးသူများ (အကျိုးအမြတ်အတွက်မဟုတ်သောအမြတ်အစွန်း) မှအကောင်အထည်ဖော်သောအကြမ်းဖက်စစ်‌ကောင်စီကို အခွန်ဆောင်ခြင်းမပြုဘဲ ထားခဲ့ကြသည့် ငွေကြေးများကို ကျန်းမာရေး မဟာဗျူဟာ အထောက်အကူပြု လုပ်ငန်း များတွင် ပံ့ပိုးကူညီအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ နိုင်ငံတကာ အထောက်အပံ့ များအနေဖြင့်လည်း စီမံကိန်းလုပ်ငန်း တရပ်ရပ် ကိုသာ ဇောင်းပေးဦးတည်ခြင်းမပြုလုပ်ပဲတိုးသာဆုတ်သာ ရှိရှိထောက်ပံ့ရပါမည်။ရပ်ရွာအလိုက် အရေးပေါ်ကျန်းမာရေးရံပုံငွေများကိုလည်းစုဆောင်းပြင်ဆင်ထားကြရပါမည်။