အာသီးရောင်ခြင်း (November, 2022)
အာသီးရောင်ခြင်း(Tonsillitis)ဟာ လူတော်တော်များများမှာ သာမာန်ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိပေမယ့် အရမ်းကြီးလည်းမပေါ့သင့်ပါဘူး။
အာသီးဟာ အာခေါင်အနောက်ဘက် လျှာခင်ရဲ့ဘေးတစ်ဘက်တစ်ချက်စီမှာရှိပါတယ်။ ( ခံတွင်းရဲ့အလယ်မှာ တွဲကျနေတဲ့ အဖုအလုံးလေးကို ဆိုလိုတာ မဟုတ်ပါဘူး )
အာသီးဟာ ကိုယ်ခံအားစနစ်အတွက်အရေးကြီးတဲ့ ပြန်ရည်ကျိတ်ရဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းလည်းဖြစ်ပါတယ်။
အာသီးရောင်စေသောအချက်များ
– ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး တိုက်ရိုက်ဝင်ရောက်ခြင်း(influenza,flu virus)
– ဘက်တီးရီးယားပိုး တိုက်ရိုက်ဝင်ရောက်ခြင်း
– လည်ချောင်းပိုးဝင်ခြင်း၏ နောက်ဆက်တွဲအနေဖြင့် ရောဂါပိုးပျံ့ပွားကာ အာသီးရောင်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ပါတယ်
ဒီအထဲမှာမှ ရာသီတုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်(Influenza,flu virus)ကြောင့်အာသီးရောင်တာဟာ အဖြစ်အများဆုံးပါ
အာသီးရောင်ခြင်းလက္ခဏာများ
– လည်ချောင်းနာခြင်း
– အစာ (သို့မဟုတ်) ရေမျိုချလျှင် နာခြင်း
– ဖျားခြင်း
– ခံတွင်းနံံ့ဆိုးခြင်း
– အာသီးတွင်အဖြူ (သို့) အဝါဖတ်များတွေ့ခြင်း
– မေးရိုးအောက်တွင် အဖုလေးတစ်ဘက် တစ်ဖုစီတွေ့ခြင်း(ပြန်ရည်ကျိတ်ရောင်ခြင်း)
– ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း
– အန်ခြင်း
ကလေးများတွင်အာသီးရောင်ပါက ပြတတ်သော အခြားလက္ခဏာများ
– အန်ခြင်း
– ဗိုက်အောင့်ခြင်း
– အစားမစားခြင်း
– သွားရည်ကျနေခြင်း
ကလေးတွေက လူကြီးတွေထက် အာသီးရောင်နိုင်ချေ ပိုများကြပါတယ်။ အသက် (၅) နှစ်ကနေ (၁၅)နှစ်အရွယ်တွေမှာ ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်ရောက်ခြင်းကြောင့် အာသီးရောင်တာ ပိုအဖြစ်များတတ်ပါတယ်။
အာသီးရောင်ခြင်း၏နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ
– အာသီးရောင်တာမပျောက်ဘဲရေရှည်ဖြစ်နေခြင်း
– ခဏခဏ အာသီးပြန်ရောင်ခြင်း
– နား ၊ နှာခေါင်းတို့ကိုပါ ပိုးကူးစက်လာခြင်း
– ထိပ်ကပ်နာဖြစ်ခြင်း
– လည်ချောင်းထဲတွင် ပြည်တည်ခြင်း
*** Streptococcus bacteria ကြောင့်အာသီးရောင်ပါက မကုသပဲထားလျှင် သွေးလေးဘက်နာ၊ထိပ်ကပ်နာတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည် ***
အိမ်တွင်ကုသနိုင်သော နည်းလမ်းများ
• အနားယူပါ
• လည်ချောင်းနာသက်သာစေရန် ရေနွေးနွေးလေးသောက်ပေးပါ
• အစာပျော့ပျော့စားပါ
• ဆားရည်ဖြင့်လည်းပလုတ်ကျင်းနိုင်သည်
• အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး (Paracetamol or ibuprofen)သောက်ခြင်း
• ငုံဆေးငုံပေးခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
အကယ်၍ မသက်သာပါက နီးစပ်ရာဆေးခန်းမှဆရာဝန်နှင့်ကုသမှုခံယူပါ။
အာသီးမရောင်စေရန်ကာကွယ်ခြင်း
– လက်မှန်မှန်ဆေးခြင်း
– တစ်ကိုယ်ရေသုံးပစ္စည်းများကို လူအများနှင့်မျှမသုံးခြင်း ( ဥပမာ..သွားတိုက်တံ၊လက်ကိုင်ပဝါ )
– အာသီးရောင်၊လည်ချောင်းနာနေသူများနှင့်နီးနီးကပ်ကပ်မနေခြင်း…စသည်တို့ဟာ အာသီးရောင်ခြင်းကို အထိုက်အလျောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
Reference 
Murtagh,J,2016.Murtagh’s patient education.6th Ed.Australia:Mcgraw-Hill Australia,pp.156
NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ
တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***
ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဥ် မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )
#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
#tonsillitis#အာသီးရောင်ခြင်း
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ
ထုတ်ဝေသည့်နေ့စွဲ -- ၁၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၂
နောက်ဆုံးမွမ်းမံသည့်နေ့စွဲ --- ၁၆ နိုဝင်ဘာလ ၂၀၂၂